ديدني هاي هندوستان کوچک ( زرآباد ايران)

  بخش زرآباد از معدود نقاط کشور ايران است که چند قابليت مهم و تاثيرگذار به ويژه در حوزه گردشگري، اقتصادي، کشاورزي، صيادي، حمل و نقل را همزمان با هم در سطح عالي دارد. بخش زرآباد شهرستان کنارک به مرکزيت شهر زرآباد در منتهي اليه جنوب غربي استان سيستان و بلوچستان با جمعيتي حدود 21هزار نفر و وسعت  3هزار و 800 کيلومترمربع و دارابودن 75 کيلومتر مرز آبي با درياي عمان در فاصله 170 کيلومتري مرکز

شهرستان کنارک و مرکز شهرستان جاسک در مسير محور مواصلاتي ترانزيتي کنارک به جاسک، ضمن قرار گرفتن در شاهراه اقتصادي محور شرق مسير اتصال دو بندر مهم و استراتژيک چابهار و بندرعباس و نزديک ترين نقطه استان سيستان و بلوچستان به تنگه استراتژيک هرمز نيز محسوب مي شود.

ساحل گردشگري روستاي «دَرَک»، «کوه هاي مينياتوري»،«باغ هاي موز»،«چشمه هاي آب گرم» و... از مزيت هاي خوب گردشگري بخش زرآباد است که در کنار آب و هواي مناسب، عمدتاً در فصل هاي سرد سال و قرار گرفتن در مسير ورودي استان از سمت هرمزگان و شيراز شرايط خوبي را براي گردشگران فراهم آورده است.

بخش زرآباد يا همان «هندوستان کوچک»، داراي آب وهواي گرم و مرطوب بوده و در اوج گرماي تابستان به علت وزش باد هاي موسمي «مونسون» معتدل و گرم ترين نقطه کشور در زمستان است.

استعداد کشاورزي

داشتن چنين اقليمي باعث شده تا محصولات کشاورزي فراواني همچون "چيکو"، "پاپايا(خربزه درختي)"، موز،کنار، انبه، زيتون محلي(گواوا)، بادام، هندوانه، طالبي، نارگيل و... در آن کشت شود.

ازنظر کشاورزي، زرآباد نقطه اول مستعد کشاورزي سيستان و بلوچستان و يکي از نقاط مستعد کشور است و اکثر اهالي اين بخش و بخش هاي هم جوار و حتي استان هاي ديگر کشور در زمين هاي حاصلخيز اين بخش به کار کشاورزي مشغول هستند.

البته 75 درصد مردم زرآباد در حوزه کشاورزي مشغول به کارند و اين بخش منبع غني از آب سفره هاي زيرزميني را دارد که خشکسالي 15ساله اخير نيز نتوانسته در روند فعاليت کشاورزي اين شهر مشکل و خللي ايجاد کند.

زرآباد داراي بيش از 12هزارهکتار زمين مرغوب کشاورزي زير کشت آبي و 4 هزار هکتار آيش و 50هزارهکتار ديمي است. عمده محصولات اين بخش موز است و نيمي از موز کشور به ميزان حدود 50هزار تن و هندوانه خارج از فصل به ميزان حدودي بيش از 200 هزار تن در طول سال در اين بخش توليد مي شود و همچنين گوجه، انبه، چيکو، سيتاپل، گواوا، کنار، خرما، ليمو، بادمجان، آلوئه ورا و... در اين بخش کاشته مي شود و حمايت هاي خوب از بخش کشاورزي اين منطقه در کنار کار تحقيقاتي باعث رونق تعاوني هاي کشاورزي در بخش زرآباد شده است و همين حمايت ها، گرايش اهالي بخش و مناطق همجوار را به کشاورزي منطقه افزايش داده است و آمار نشان مي دهد که بيش از 4 هزار نفر از مناطق همجوار چابهار،نيکشهر،هرمزگان،کرمان و اصفهان و يزد در بخش کشاورزي زرآباد مشغول به کارند.

در مجموع وضعيت کشاورزي اين منطقه شرايط بسيار خوبي داشته و هم به سمت رشد و نهادينه شدن فرهنگ توليد حرکت مي کند و اميد است با اتمام مطالعات سد رابچ (در محل رودخانه رابچ زرآباد که بزرگ ترين حوضه آبريز جنوب استان است)، ميزان سطح زيرکشت در سال هاي بعد حتي به ۲ برابر افزايش يابد.

مجهزترين بندرصيادي

صيادي، از ديگر مشاغل موجود در اين بخش است که با توجه به طول 75 کيلومتري ساحل دريا در اين منطقه، بيش از 2هزار و 500 نفر از اهالي اين بخش، در قالب  شرکت هاي تعاوني صيادي با به کارگيري 300 فروند قايق موتوري و 50 فروند لنج صيادي مشغول به کار صيد و صيادي هستند.

در اين خطه از استان سيستان و بلوچستان؛ بزرگ ترين و مجهزترين بندر صيادي کشور و يکي از بنادر نمونه صيادي خاورميانه به نام بندر صيادي «شهيد رضايي» احداث و به بهره برداري رسيده است که فرصت هاي شغلي زيادي را براي اهالي و سرمايه گذاران فراهم کرده است.

بندر شهيد رضايي زرآباد که در فاصله 30 کيلومتري مرکز بخش زرآباد واقع شده، مجهز به پيشرفته ترين تجهيزات صيادي روز دنيا از جمله جايگاه سوخت، ساختمان اداري مجهز، منازل مسکوني، مسجد، فضاي سبز، سرسره قايق، تعميرگاه، جايگاه تخليه سوخت، پارکينگ قايق ها، جايگاه تخليه صيد، جايگاه پهلوگيري لنج ها، مکان حراج ماهي، مخزن هاي آبرسان، انبار يخ، بانک، نمايندگي دام پزشکي، پاسگاه نيروي انتظامي و چند شرکت تعاوني صيادي است.

اين بندر ظرفيت پهلودهي 220 فروند قايق و 50 فروند لنج و کشتي متوسط را داراست و ظرفيت اشتغالزايي بيش از 2هزار نفر را دارد که البته اقدامات خوبي نيز در زمينه معرفي و استفاده بهينه از اين ظرفيت توسط مسئولان مربوطه انجام شده است.

ماهي هايي از نوع "شيرماهي"،"قباد"،"حلواي سفيد"،"شوريده"،"سنگ سر"،"سرخو"،"ميش" و انواع ماهي هاي تن، توسط صيادان منطقه از درياي عمان صيد و در اسکله شهيد رضايي تخليه مي شود که همه آن ها مزيت تجاري دارد. ماهي هاي "شوريده"، "شيرماهي" و "حلواي سفيد" از اسکله شهيد رضايي به صورت فله اي به استان هاي فارس، شيراز، تهران و خوزستان صادر مي شود.

البته بندر شهيد رضايي تنها مزيت صيادي زرآباد نيست و به تازگي موج شکن روستاي «جُد» نيز آماده بهره برداري و افتتاح بوده که اميد است با بهره برداري از اين موج شکن تعدادي ديگر از صيادان در اين موج شکن ساماندهي شوند.

در کنار صيادي و کشاورزي، گردشگري نيز گوي سبقت را از ۲ رقيب خود در درآمدزايي و اشتغال ربوده و خود را به عنوان مزيت اصلي زرآباد مطرح کرده است.

بخش زرآباد تنها به ۳ مزيت اشاره شده خلاصه نمي شود و قرار گرفتن در مسير ترانزيتي چابهار به بندرعباس نيز بر اهميت استراتژيک اين بخش از کشورمان در حوزه حمل و نقل افزوده که البته در اين راستا بخشي از يکي از پرهزينه ترين پروژه هاي دولت دراستان يعني محور "کنارک ـ زرآباد ـ جاسک" با شتاب خوب و درصد پيشرفت مناسبي در حال احداث است و ايجاد بزرگ ترين پل استان به نام پل «رابچ» در بخش زرآباد با 25 دهانه 20 متري و 98 درصد پيشرفت فيزيکي با اعتباري حدود 60ميليارد تومان، در دهه فجر امسال مورد بهره برداري قرار خواهد گرفت.

فرصت بي نظيرگردشگري

«مجتبي شجاعي» بخشدار شهر زرآباد اظهار داشت: بخش زرآباد شهرستان کنارک با قرار گرفتن در موقعيت جغرافيايي مناسب و آب و هوايي مطلوب و دارا بودن 75 کيلومتر ساحل زيباي شني و نخلستان هاي ساحلي و باغ هاي موز، زمين هاي کشاورزي، چشمه هاي آب، کوه هاي چشم نواز و هندسي مينياتوري، باغ هاي ميوه هاي گرمسيري و مدرن ترين بندر صيادي کشور(بندر شهيد رضايي) و موج شکن جُد و جاده ساحلي زيبايش که ترکيبي از نخلستان ها و شن و ماسه و درياست، فرصتي بي نظير را براي گردشگران هم استاني و خارج از استان فراهم آورده است.

وي به بالابودن ظرفيت گردشگري در استان اشاره مي کند و مي گويد: توسعه گردشگري در بخش هاي مختلف اين استان بايد به صورت مرحله به مرحله شامل معرفي منطقه، سپس اصلاح برخي از نگرش هاي منفي نسبت به منطقه و ايجاد زيرساخت رفاه گردشگري و همزمان مساعدسازي شرايط اجتماعي منطقه باشد که اين موضوع به خاطر مهمان نوازي و خونگرمي و خصايص پسنديده مردم منطقه فراهم است.

وي تاکيد مي کند: بايد برخي ابتکارات و نوآوري ها در زمينه گردشگري و تعامل بين دستگاهي انجام شود؛ البته با ملاحظه اين که کمک به رشد گردشگري، تنها وظيفه يک دستگاه و سازمان نيست و جامعه و معتمدان و سران طوايف، شوراها و دهياران و ساير دستگاه ها نيز نقشي اساسي در اين امر دارند و همه بايد خود را موظف به کمک به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بدانند.

شجاعي درباره گردشگري بخش زرآباد، مي گويد: معرفي ظرفيت هاي گردشگري زرآباد با همکاري نهادهاي مرتبط و رسانه هاانجام مي گيرد. وي در ادامه مي افزايد: احداث استراحتگاه و مسجد بين راهي حضرت ابوالفضل(ع) با بيش از 30 درصد پيشرفت فيزيکي در دست اقدام است، هم چنين اتمام فاز نخست نصب آلاچيق در ساحل گردشگري دَرَک با 300 ميليون ريال اعتبار در سال گذشته و تصويب اجراي فاز دوم آن در کميته برنامه ريزي شهرستان در سال 92 با اختصاص 1000 ميليون ريال، در دستورکار است و کار اتمام مجتمع رفاهي در سه راهي گَرَکان زرآباد توسط بخش خصوصي در مرحله دريافت مجوزهاي قانوني است.

بخشدار زرآباد با اشاره به اهميت گردشگري روستايي مي گويد: گردشگري روستايي به ويژه در استان سيستان و بلوچستان با شرايط خاص مرزي و تنوع اقليم و مناطق، بي شک مي تواند نيروي محرکه اصلي در زمينه بهبود و رشد اقتصادي روستاها و مناطق بکر محسوب شود. اين گردشگري در استان سبب تنوع اقتصاد محلي شده و با ايجاد فرصت هاي شغلي مولد در روستاها باعث افزايش سطح رفاه، استانداردهاي فرهنگي و اجتماعي زندگي، درآمد و امنيت در روستاهاي استان مي شود.

بخشدار زرآباد مي افزايد:  توجه هر چه بيشتر به توسعه و گسترش گردشگري روستايي يکي از بهترين راه هاي نجات روستاها از مسائل و مشکلات اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي است، زيرا در نهايت به توسعه پايدار روستا و مناطق استان مي انجامد.

بخشدار زرآباد مي گويد: در حوزه گردشگري بايد تعامل بين دستگاهي صورت پذيرد چرا که رونق گردشگري تنها وظيفه يک دستگاه و سازمان نيست بلکه مردم، معتمدان و سران طوايف، شوراها و دهياران و ساير دستگاه ها نيز نقشي اساسي در اين مهم دارند و همه بايد خود را موظف به کمک به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بدانند.

بخشدار زرآباد با اشاره به پتانسيل و استعداد مطلوبي که در حوزه گردشگري اين بخش وجود دارد، مي گويد: ساحل زرآباد با توجه به نعمت هاي خدادادي از جمله ساحل و تپه هاي ماسه اي حاشيه ساحل از ظرفيت بالايي در جذب گردشگر ورزشي برخوردار است.

وي در ادامه مي افزايد: اين شهر استعداد برگزاري مسابقات شترسواري، تپه نوردي، رالي، موتورسواري، فوتبال و واليبال ساحلي و قايقراني و همچنين ورزش کريکت را دارد و با مديريت نظام مند مي توان از اين توانايي ها براي جذب گردشگر ورزشي نهايت بهره را برد.

شجاعي مي گويد: توسعه گردشگري ورزشي در منطقه زرآباد، فارغ از آثار اقتصادي، در ايجاد غرور و سربلندي، وجدان کاري و سخت کوشي، احترام به قانون و قانون پذيري، حس رقابت و انگيزه پيشرفت در مردم منطقه نيز تأثيرگذار است.

ظرفيت گردش پذيري

«رضا جليلوند» مسئول کميته گردشگري ورزشي هيئت ورزش هاي همگاني سيستان و بلوچستان در اين باره مي گويد: زمينه هاي گردش پذيري فراواني در منطقه زرآباد وجود دارد اما کمبود امکانات و نبود يک برنامه منسجم و مدون براي معرفي جاذبه هاي گردشگري منطقه و هدايت صحيح گردشگران، باعث شده تا اين شهر ساحلي و گردشگري ناشناخته بماند.

وي مي افزايد: چشم اندازهاي شگفت انگيز و جاذبه هاي سحرانگيز زمين شناختي و جاذبه هاي اکوتوريسمي فراوان در منطقه زرآباد، زيبايي اين منطقه را دوچندان کرده، به طوري که سواحل زيباي آن، مکاني مناسب براي توسعه و ترويج ورزش هاي آبي و ساحلي است.

جليلوند با بيان اين مطلب که گردشگران ورزشي در اين منطقه مي توانند در کنار فعاليت هاي ورزشي به تفريحاتي از قبيل ماهيگيري نيز بپردازند، مي گويد: شهر زرآباد داراي جاذبه هاي گردشگري مناسبي است که با افزايش امکانات و توسعه زيرساخت ها در بخش ورزش مي توان موجبات پيشرفت بيشتر شهر را فراهم کرد و جاذبه هاي گردشگري زرآباد قابليت ثبت به عنوان ژئوپارک را دارد.

جليلوند معتقد است که ژئوپارک ها به دليل کارکرد اقتصادي باعث محروميت زدايي مناطق دورافتاده مي شود و در کشور چين، همين ژئوپارک ها باعث ارتقاي سطح زندگي مردم مناطق محروم شده است.

وي با اشاره به برگزاري تورهاي غواصي ، تورهاي ديدن تخم گذاري لاک پشت ها و ديدار از لاک پشت هاي عظيم الجثه در جنوب، مي گويد: برگزاري مسابقات ورزشي آبي در سواحل منطقه، فروش صنايع دستي، پرواز بادبادک ها، جشنواره هاي ساخت مجسمه هاي شني و نقاشي غروب دريا، واليبال ساحلي، ماهيگيري، تپه نوردي و مسابقات رالي و موتورسواري و ... از جمله اقداماتي است که مي تواند گردشگري را در اين منطقه ورزشي رونق دهد.

نوار ساحلي با جاذبه هاي ملي

«ملک سنجراني» مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان درباره گردشگري منطقه زرآباد مي گويد: شهر زرآباد جزو نوار ساحلي است و تعريفي که براي نوارهاي ساحلي شده، در بخش گردشگري، جزو جاذبه هاي ملي قرار گرفته و تمام دستگاه هاي حاشيه آن هم، بايد در اين زمينه به فعاليت بپردازند.

وي در ادامه مي گويد: ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري چند منطقه هدف به عنوان مناطق نمونه گردشگري در نوار ساحلي استان در نظر گرفته و براي آن سياست گذاري شده است و اين مناطق بايد به بخش خصوصي واگذار شود و تاکنون چندين سرمايه گذار بخش خصوصي براي اين منظور اعلام آمادگي کرده اند.

مدير کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان به تاثيرات گردشگري در توسعه هر منطقه اشاره کرده و مي گويد: سيستان و بلوچستان داراي ظرفيت فراواني در بخش گردشگري است و با توجه به برنامه دولت براي تشويق بخش خصوصي و کوچک تر کردن دولت، بخش خصوصي بايد در اين بخش به کمک دولت بشتابد و اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري استان آمادگي همکاري با اين افراد را دارد.

«درويش بلوچ نيا»، شهردار زرآباد در اين باره مي گويد: مردم زرآباد، مردمي مهمان نوازند و منطقه زرآباد منطقه اي امن و مساعد با بسياري از قابليت هاست. مطمئن هستم که هر گردشگري با يک بار آمدن به اين منطقه دوباره و چندباره به اين منطقه خواهد آمد. بنابراين زرآباد واقعي را بايد به مردم استان و کشورمان معرفي کرد و اين کار هم از يک سال قبل آغاز و در اين باره حرکت هاي خوبي هم اجرا شده است.

وي تاکيد کرد: اين خطه از کشور ايران، آمادگي ميزباني از تورهاي مختلف گردشگري به ويژه تور خبرنگاران، عکاسان، دانش آموزان، بازنشستگان و گردشگران حرفه اي را دارد و مسئولان نيز از حضور آنان استقبال مي کنند.

وي اظهار کرد: در حال پي گيري برگزاري مسابقات اتومبيلراني قهرماني استان در سواحل ماسه اي زرآباد و هم چنين برگزاري تور خبرنگاران عکاس در اين بخش هستيم.

شهردار زرآباد تصريح کرد: وفاق و اجماع خوبي بين مسئولان بخش، معتمدان و مردم زرآباد و مسئولان شهرستان به منظور توسعه گردشگري اين خطه زيبا برقرار است.

ايجاد امکانات زيرساخت  گردشگري در زرآباد امري ضروري

مديرعامل منطقه آزاد چابهار نيز گفت: ايجاد امکانات زيرساخت گردشگري و مهيا کردن شرايط استراحت و اسکان موقت در بخش زرآباد امري ضروري است.

«حامدعلي مبارکي»، هفته جاري در ديدار با معتمدان و ريش سفيدان بخش زرآباد ضمن قدرداني از مسئولان منطقه، نگاه همدلانه در راستاي پرداختن به سياست هاي دولت و کمک به مناطق همجوار را امري ضروري دانست و اظهار کرد: همه سرمايه گذاران و تجار منطقه بايد با يکدلي و سرمايه گذاري در منطقه آزاد به رونق توليد و رشد منطقه کمک کنند تا شعار حماسه اقتصادي محقق شود.

وي افزود: با تلاش هاي صورت گرفته و نگاه ويژه نظام، شاهد تحول چشمگير در زيرساخت ها و رشد متوازن در بخش هاي عمراني، اشتغال، فرهنگي و اجتماعي در زرآباد بوده ايم که موجب شده نگاه ويژه اي بر منطقه حاکم شود.

منبع: